Agressie in de zorg! Nee toch?!

Licht gespannen meld ik me bij de balie van de huisartsenpost. Zo vaak ga ik niet naar de dokter. Dus het blijft een beetje spannend. Het eerste wat ik zie is een pamflet met de tekst ‘AGRESSIE TEGEN ONZE ZORGVERLENERS WORDT HIER NIET GETOLEREERD!!!’ Inclusief hoofdletters en driedubbele uitroeptekens. Lekkere binnenkomer hè? Alles voelde meteen grimmiger. Gek eigenlijk... zonder dat er echt iets wezenlijks veranderde, was de sfeer toch opeens helemaal anders. Onbewust dacht ik ‘oh hier komt agressie voor, laat ik maar op mijn hoede zijn.’

Dat moet toch anders kunnen?
Wat doe je als vakidioot op het gebied van gedragscommunicatie? Precies! Je gaat op onderzoek uit. Dus ik zocht naar bestaande campagnes om agressie in de zorg tegen te gaan. Ik schrok me werkelijk te pletter. Het is haast pijnlijk om te zien hoe goed bedoelde initiatieven de plank zo mis kunnen slaan. De ene na de andere defensieve poster kwam voorbij. Ik zag vooral veel zorgverleners die boos met hun armen over elkaar staan, maar zorgverleners die het stopgebaar maken zijn ook populair. De toon van de bedachte slogans was ook niet mis. Van ‘IK BEN GEEN DOELWIT VAN AGRESSIE!’ tot ‘HANDEN AF VAN ONZE ZORG!’ en ‘DOE EENS FF NORMAAL’. Je zou er haast opgefokt van worden. Terwijl ik eigenlijk alleen maar even zat te scrollen, werd ik er zelfs lichtelijk agressief van. Oei! Dat kan toch niet de bedoeling zijn?! 

Laat zien wat je wél verwacht!
Kijk... dat agressie in de zorg onacceptabel is begrijp ik helemaal. En ik begrijp ook dat het lastig is om begripvol te blijven als je keer op keer met agressie geconfronteerd wordt. Het begint op z’n zachtst gezegd te irriteren. Maar ja, met dit soort defensieve posters bereik je eigenlijk alleen maar het tegenovergestelde. Dat wordt ook onderstreept door de gedragsveranderingspsychologie:

-       Zo’n poster communiceert met ons onderbewustzijn dat agressie normaal is
-       Ons brein associeert onbewust met dingen die met agressie te maken hebben
en zonder dat we het door hebben wordt ons lontje daar korter van
-       Zo’n poster communiceert niet tot welk gedrag we wel toe aangezet worden
-       Zo’n poster spreekt onze ratio aan terwijl het bij agressie gaat om impulsief gedrag


Agressie kan de beste overkomen...
Thuis kreeg ik te horen ‘Ik begrijp niet waarom iemand agressief zou doen tegen een zorgverlener’. En daar zit hem denk ik precies de crux. We begrijpen het niet. Misschien moeten we daar dan eerst mee proberen te beginnen? Want volgens mij is er namelijk (bijna) niemand die graag agressief gedrag vertoont. Het is iets dat ons overkomt. Omdat we onder grote spanning staan, overlopen van emoties of een groot gevoel van onmacht ervaren. Allemaal situaties die in een ziekenhuis of zorginstelling regelmatig voorkomen. Is dat dan een excuus om agressie te laten zien? Nee, dat zeker niet. Maar soms kun je iemand beter een spreekwoordelijke aai over zijn bol geven dan meteen beginnen met dreigen om de bewaking te bellen. Dat vond ik elk geval ook deze Thaise politieagent.

Met een andere bril kijken
Wat zou er gebeuren als we met een andere bril naar agressie in de zorg gaan kijken? En vanuit begrip en tolerantie met posters aan de slag gaan? Dat zou best eens interessant kunnen zijn. In een onderzoek door psychologen aan de Stanford University mochten twee groepen studenten oplossingen bedenken om de criminaliteit in een grote, fictieve stad tegen te gaan. De ene groep las ‘Crime is wild beast’. Zij kwamen met oplossingen als meer politie op straat, harder straffen en mensen langer opsluiten. Best logisch, want als je een wild beest voor je ziet dan zijn gedachten als oppakken en opsluiten misschien wel de eerste dingen waar je aan denkt. 

De andere groep las ‘Crime is a virus’ en adviseerde juist oplossingen zoals sociale hervormingen, armoedebestrijding en beter onderwijs. Ook best logisch, want een virus overkomt je als het ware. Je hebt er niet voor gekozen of om gevraagd. Bovendien kan het ons allemaal overkomen. Dat maakt al snel dat we aan menselijkere maatregelen denken. En laat dat nou precies zijn waar wij bij WAFL altijd naar streven. Een mensgerichte aanpak.


Verder denken?!
Agressie in de zorg is onacceptabel en duidelijk een groeiend probleem. Daarom zijn de goedbedoelde, maar mislukte campagnes extra pijnlijk. Daar denken wij graag eens over door tijdens onze Denk Tank ‘Agressie uit de Zorg’. Onze creatieve ontwerpers, gedragsdeskundigen en communicatiestrategen denken samen met zorginstellingen én experts op het gebied van agressie na over de ideale campagne om agressie in de zorg tegen te gaan. Want een complex probleem vraagt om een multidisciplinaire aanpak. Toch?

 

Wil je, als zorginstelling, aanhaken bij onze DENKTANK ‘Agressie uit de Zorg’? Meld je dan aan via onze website!


Wij ontwikkelen effectieve en speelse campagnes. In tekst en beeld. Het liefst over onderwerpen die écht ergens over gaan. Onze communicatiemiddelen bevatten meestal een knipoog of een gezonde dosis flauwekul. De wereld is al serieus genoeg! Maar met alleen ‘leuk’ kom je er niet. Daarom baseren we ons werk altijd op gedragspsychologie. Wat wij doen snijdt dus nog hout ook. Het juiste middel op het juiste moment. Het liefst zo simpel mogelijk. Zo krijgen wij jouw doelgroep samen in beweging.

Maurice van Dinther